Raadsvoorstel

Aan de gemeenteraad,

Voorstel

De Kadernota 2019 vast te stellen.

1. Inleiding

In de voorliggende Kadernota 2019 hebben we de actuele beleidsmatige en financiële ontwikkelingen op een rij gezet. De belangrijkste basis hiervoor is het nieuwe coalitieakkoord “Duurzaam verder bouwen”. Het nieuwe college wil vol in blijven zetten op het beleid dat de afgelopen drie jaar is gevoerd. Een aantal speerpunten noemen we hier:

1. Lage lasten voor onze inwoner
2. Burgerparticipatie en zichtbaarheid
3. Structurele inzet op verbetering van dienstverlening
4. Goede, betaalbare en toegankelijke zorg
5. Nieuwe mogelijkheden voor verkeer en openbaar vervoer
6. Aantrekkelijke dorpscentra
7. Aanpak parkeeroverlast dijken
8. Bevorderen van woongenot, sociale samenhang en veiligheid in wijken
9. Woningen verbeteren en verduurzamen, nieuwe woningen gasloos
10. Innovatieve oplossingen om in 2050 energieneutraal te zijn
11. Initiërende en stimulerende rol bij werk en welvaart voor inwoners
12. Koesteren van landschap en cultuurhistorie en inzetten op stijging van toerisme
13. Constructief kritische houding naar (bestuurlijke) samenwerkingen

De doelstellingen en actiepunten/resultaten komen voort uit het coalitieakkoord. Waar mogelijk hebben we deze voorzien van het jaar van realisatie en een raming. Hiermee scheppen we een zo’n realistisch mogelijk, financieel beeld van onze meerjarenraming.

Het regeerakkoord van 10 oktober 2017 is een andere belangrijke ontwikkeling. Het Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen hebben in februari 2018 een akkoord gesloten. Ze gaan samen een aantal grote maatschappelijke opgaven aanpakken zoals klimaat, wonen, regionale economie, vitaal platteland, sociaal domein, migratie, problematische schulden en goed openbaar bestuur. Deze afspraken vormen de start van het gezamenlijke interbestuurlijk programma en een agenda. Het belangrijkste doel is een optimale samenwerking tussen de overheden. Daardoor komt er rond belangrijke maatschappelijke opgaven een meer gezamenlijke en effectieve aanpak tot stand. Alle overheden zullen zich ook financieel inzetten voor de opgaven waarbij zij betrokken zijn. Diverse opgaven staan in het coalitieakkoord en hebben wij meegenomen in deze kadernota.

In de maartcirculaire 2018 van het rijk zijn uitsluitend de financiële gevolgen van het regeerakkoord en de programmastart van het interbestuurlijk programma verwerkt. Deze effecten zijn financieel doorgerekend in de meerjarenraming van de Voorjaarsnota 2018. Een aantal maatregelen heeft pas effect met ingang van 2019. Deze maatregelen lichten we toe in de programma’s van deze kadernota. Daarnaast heeft het Kabinet voor een aantal van de gezamenlijke opgaven enveloppen of andere intensiveringen voorzien in het regeerakkoord. Bijvoorbeeld € 300 miljoen voor klimaat en duurzaamheid. Het is nog onbekend hoe deze middelen worden verdeeld.

2. Beoogd effect

Met het vaststellen van de kadernota bepaalt de raad op hoofdlijnen de koers van het gemeentelijke beleid en de financiële middelen voor de komende jaren. Deze hoofdlijnen werken we uit en zijn de basis voor het opstellen van de Programmabegroting 2019 en Meerjarenbegroting 2020-2022.

3. Argumenten

In de “Financiële verordening Berg en Dal” staat dat het college jaarlijks een kadernota aanbiedt.

4. Kanttekening

Aangepast proces in een verkiezingsjaar.
Het college, de organisatie en de raadswerkgroep begroting zijn in 2017 op zoek gegaan naar een andere wijze van begrotingsbehandeling. Het doel is om de raad eerder te betrekken in de keuzes voor de op te stellen begroting. In 2017 hebben we daarmee de eerste ervaringen opgedaan. Gestart werd met een richtinggevende sessie (middels Kahoot) en een keuzesessie met de raad. Op basis van de gemaakte keuzes stelt het college de kadernota op en legt deze voor aan de raad in de raadsvergadering van juli. 
In een verkiezingsjaar, zoals nu in 2018, is er sprake van een aangepast proces. Dan komt het coalitieakkoord in plaats van de richtinggevende keuzesessie met de raad. De kadernota is dan een uitwerking van het coalitieakkoord. 

Nieuwe ontwikkelingen die invloed hebben op het opstellen van de begroting
Tussen het vaststellen van de Kadernota en het opstellen van de begroting zullen er waarschijnlijk ontwikkelingen plaatsvinden, die de cijfers (kunnen) beïnvloeden. Wij zullen de begroting bouwen op basis van de laatste ontwikkelingen en nader toelichten als dit afwijkt van de vastgestelde Kadernota.

5. Financiële onderbouwing

Het Financieel MeerjarenPerspectief (FMP) ziet er voor de komende jaren als volgt uit:

De Kadernota en het MeerjarenInvesteringsPlan zijn bij dit raadsvoorstel gevoegd. Voor een specificatie van de financiële mutaties en investeringen in de kadernota verwijzen wij u naar deze bijlagen.

Dit meerjarenperspectief laat een gunstig beeld zien. In de eerste twee jaar hebben we nog te maken met een tekort. Daarna slaat dit om en is er sprake van een positief begrotingssaldo. Voor de dekking van het geraamde tekort in de eerste twee jaar willen we de algemene reserve aanspreken.

In deze bedragen hebben we met het volgende rekening gehouden:

1. Het tekort op sociaal domein bouwen we in 4 jaar af. We komen nog met ombuigingsvoorstellen. Tot die tijd brengen wij de tekorten ten laste van de algemene reserve. In totaal € 2,4 miljoen. Het tekort op het sociaal domein heeft hierdoor geen financiële invloed op het begrotingssaldo.
2. De reserve rekeningresultaten zetten we jaarlijks voor een bedrag van € 622.000 in.
3. Vooruitlopend op een te verwachten rekeningoverschot ramen we € 500.000 aan onderuitputting.
4. De algemene uitkering is gebaseerd op de maartcirculaire 2018. Hierbij zijn extra gelden beschikbaar gekomen voor de uitvoering van het regeerakkoord. De meicirculaire 2018 hebben we recent ontvangen. Deze hebben we nog niet kunnen verwerken. Hierover informeren wij u nader voor de behandeling van de kadernota in de raad.

In principe geldt dat we structurele lasten moeten dekken met structurele baten. Daarnaast moeten de ramingen realistisch zijn. Met name bij taakstellende bezuinigingen moeten we bij de begroting naar de provincie aantonen of deze bezuinigingen realistisch zijn. Voor het sociaal domein hebben we een taakstellende bezuiniging ingeboekt. We komen nog met voorstel naar de raad van september 2018 op welke wijze we de tekorten willen terugdringen.
In het kader van het provinciaal toezicht moet in eerste instantie het begrotingsjaar (2019) structureel sluitend zijn. Is dit niet het geval, dan dient het laatste jaar van de meerjarenraming (2022) structureel sluitend te zijn.

Het saldo van de algemene reserve bedraagt na verwerking van de kadernota ruim € 9 miljoen. Dit is het saldo na aanwending van deze reserve voor dekking van de tekorten op sociaal domein en het begrotingstekort voor 2019. Op de besteding van dit bedrag liggen geen claims.

6. Communicatie

Wij stellen de Kadernota 2019 via een webversie beschikbaar via de website programmavan.bergendal.nl.

7. Aanpak/uitvoering

Wij nemen de kaders en uitgangspunten uit de vastgestelde Kadernota mee bij het opstellen van de Programmabegroting 2019-2022.

Burgemeester en wethouders van gemeente Berg en Dal

Bijlagen digitaal ter inzage
Kadernota 2019
Meerjarig InvesteringsPlan 2019-2022

Bijlage ter inzage griffier

De raad van de gemeente Berg en Dal;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 5 juni 2018.

b e s l u i t  :

de Kadernota 2019 vast te stellen

Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Berg en Dal
op 5 juli 2018,

De raadsgriffier,         De voorzitter,